Τι είναι η κολοστομία;
Η κολοστομία ή παρά φύση έδρα είναι μια χειρουργική επέμβαση κατά την οποία δημιουργείται ένα άνοιγμα (γνωστό ως στομία) στο κοιλιακό τοίχωμα, το οποίο επιτρέπει στα περιεχόμενο του εντέρου να παρακάμψει το κάτω μέρος του πεπτικού συστήματος. Στη συνέχεια, το παχύ έντερο, συνδέεται σε αυτό το άνοιγμα για να επιτρέψει στα κόπρανα να εξέλθουν από το σώμα. Αυτή η διαδικασία είναι συχνά απαραίτητη όταν το κάτω μέρος του παχέος εντέρου ή του ορθού δεν λειτουργεί σωστά.
Περιεχόμενα:
- Πότε γίνεται η κολοστομία;
- Αίτια Κολοστομίας
- Ποια είναι η διαδικασία;
- Ποια η διαφορα μεταξυ ειλεοστομιας και κολοστομιας
- Κολοστομία και τρόπος ζωής
- Κολοστομία και Διατροφή
- Κολοστομία και επιπλοκές
- Κολοστομία και διάρροια
- Κολοστομία και δυσκοιλιότητα
- Περιποίηση και φροντίδα κολοστομίας
- Συχνές ερωτήσεις
Πότε γίνεται η κολοστομία;
Η κολοστομία γίνεται κυρίως όταν υπάρχει δυσκολία στην αποβολή των κοπράνων μέσω της φυσιολογικής διαδικασίας. Αποτελεί μια διαδικασία η οποία κρίνεται απαραίτητη όταν ο ασθενής πάσχει από διάφορες παθήσεις με σοβαρά προβλήματα ως προς τη λειτουργία του παχέος εντέρου ή του πεπτικού συστήματος .
Αίτια Κολοστομίας
Παρακάτω συνοψίζουμε τις κύριες ιατρικές παθήσεις όπου μπορεί να απαιτηθεί η δημιουργία κολοστομίας:
- καρκίνος του εντέρου
- φλεγμονώδης εντερική νόσος (πχ ελκώδης κολίτιδα)
- νόσος του Crohn
- εκκολπωματίτιδα
- καρκίνος του πρωκτού
- καρκίνου του κόλπου ή του τραχήλου της μήτρας
- ακράτεια εντέρου
- Νόσος Hirschsprung
- τραυματισμό του παχέος εντέρου
- Γεννητικές ανωμαλίες που επηρεάζουν το παχύ έντερο
Ποια είναι η διαδικασία;
Η διαδικασία χειρουργικής επέμβασης κολοστομίας περιλαμβάνει τα εξής στάδια:
- Πριν από τη χειρουργική επέμβαση: προετοιμασία και καθαρισμός του παχέος εντέρου, του ορθού και χρήση αντιβιοτικών για πρόληψη μολύνσεων.
- Χειρουργική επέμβαση: Κατά τη διάρκεια του χειρουργείου, ο χειρουργός κάνει μια τομή στην κοιλιά και φέρνει ένα τμήμα του παχέος εντέρου στην επιφάνεια του δέρματος για να δημιουργήσει τη στομία.
- Φροντίδα μετά την επέμβαση: Μετά τη χειρουργική επέμβαση, ο ασθενής θα πρέπει να μάθει πώς να φροντίζει τη στομία του και πώς να χρησιμοποιεί τον ειδικό σάκο της.
Ποια η διαφορα μεταξυ ειλεοστομιας και κολοστομιας
Ενώ τόσο οι κολοστομία όσο και οι ειλεοστομία περιλαμβάνουν τη δημιουργία στομίας, είναι δύο διαφορετικές διαδικασίες. Η κολοστομία περιλαμβάνει το παχύ έντερο, ενώ η ειλεοστομία το λεπτό έντερο. Αυτό μπορεί να επηρεάσει τη συνέπεια και τη συχνότητα της παραγωγής κοπράνων, καθώς και τις διατροφικές εκτιμήσεις.
Κολοστομία και τρόπος ζωής
Η κολοστομία μπορεί αρχικά να απαιτεί κάποιες προσαρμογές στη διατροφή και στον τρόπο ζωής σας. Ωστόσο, με τον χρόνο και την κατάλληλη υποστήριξη, μπορείτε να ζήσετε μια φυσιολογική και δραστήρια ζωή.
Μπορείτε επίσης να εντάξετε σωματικές δραστηριότητες, συμπεριλαμβανομένων των αθλημάτων και της άσκησης. Οι κοινωνικές δραστηριότητες και τα ταξίδια μπορούν επίσης να συνεχιστούν κανονικά. Είναι σημαντικό να θυμάστε ότι ενώ μια κολοστομία αλλάζει ένα μέρος της ζωής σας, δεν καθορίζει ούτε περιορίζει τις δυνατότητές σας.
Οι βασικές αλλαγές στη ζωή σας όταν έχετε κολοστομία περιλαμβάνουν:
- Διαχείριση σάκου κολοστομίας: Αυτό περιλαμβάνει την εκμάθηση πώς να αδειάζετε και να αλλάζετε τον σάκο, καθώς και πώς να φροντίζετε το δέρμα γύρω από τη στομία.
- Αλλαγές στη διατροφή: Μερικοί άνθρωποι μπορεί να χρειαστεί να κάνουν διατροφικές αλλαγές για να διαχειριστούν την κολοστομία τους. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει την αποφυγή ορισμένων τροφών που προκαλούν αέρια και την κατανάλωση άφθονων υγρών για την πρόληψη της αφυδάτωσης.
Κολοστομία και Διατροφή
Η ισορροπημένη διατροφή είναι ζωτικής σημασίας για τους ασθενείς με κολοστομία. Η ποιοτική διατροφή είναι απαραίτητη για την επούλωση της πληγής μετά το χειρουργείο και για τη συνολική υγεία σας.
Η διατροφή σας πρέπει να περιλαμβάνει την κατανάλωση ποικιλίας τροφών για να λαμβάνετε ένα ευρύ φάσμα θρεπτικών συστατικών.
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις τροφές που θα πρέπει να αποφεύγονται καθώς και τις τροφές που προτείνονται ανατρέξτε στο άρθρο μας Κολοστομία και Διατροφή.
Επίσης, η συνεργασία με έναν διαιτολόγο για τη δημιουργία ενός εξατομικευμένου προγράμματος διατροφής είναι χρήσιμη.
Κολοστομία και επιπλοκές
Όπως κάθε χειρουργική επέμβαση, έτσι και η κολοστομία συνοδεύεται από πιθανούς κινδύνους και επιπλοκές. Οι επιπλοκές της κολοστομίας μπορούν να κατηγοριοποιηθούν σε βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες όπως παρακάτω:
Πιθανές βραχυπρόθεσμες επιπλοκές περιλαμβάνουν:
- Λοίμωξη
- Αιμορραγία
- Απόφραξη του ορθού
- Ερεθισμός, ερυθρότητα, εξάνθημα και επιπλοκές στο δέρμα γύρω από τη στομία.
Πιθανές Μακροχρόνιες επιπλοκές μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Δημιουργία παραστομιακής κήλης
- Στένωση της στομίας.
- Ψυχολογικές και συναισθηματικές διαταραχές, καθώς η κολοστομία μπορεί να επηρεάσει την ποιότητα ζωής σας.
- Απώλεια βαρους, καθώς η κολοστομία μπορεί να επηρεάσει τη διατροφή και την απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών.
Κολοστομία και διάρροια
Στις περιπτώσεις όπου ταλαιπωρείστε από διάρροια μην ανησυχείτε. Η διάρροια συνήθως προκαλείται λόγω της φαρμακευτικής αγωγής που λαμβάνετε, λόγω γαστρεντερίτιδας ή άλλων εντερικών παθήσεων. Όταν όμως τα συμπτώματα διάρροιας επιμένουν, συνιστάται η πρόσληψη άφθονων υγρών και η κατανάλωση τροφών όπως ρύζι, πατάτες ή ζυμαρικά για την αποφυγή αφυδάτωσης.
Εάν τα συμπτώματα διάρροιας επιμένουν, είναι σημαντικό να αναζητήσετε συμβουλή από εξειδικευμένο επαγγελματία υγείας.
Κολοστομία και δυσκοιλιότητα
Η δυσκοιλιότητα είναι άλλη μια επιπλοκή που μπορεί να ταλαιπωρήσει τα άτομα με κολοστομία.
Μπορεί να προκληθεί από:
- φαρμακευτική αγωγή,
- έλλειψη σωματικής δραστηριότητας
- έλλειψη πρόσληψης υγρών
- κατανάλωση συγκεκριμένων τροφών (πατάτες, ρύζι, μακαρόνια, ξηροί καρποί, ψωμί)
- κατανάλωση γαλακτοκομικών
Ορισμένα τρόφιμα που μπορούν να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας:
- κατανάλωση λαχανικών όπως:
- μπρόκολο, καρότα, σπανάκι, μαρούλι και κολοκύθι, τα οποία περιέχουν επίσης φυτικές ίνες
- Κατανάλωση φρούτων όπως:
- μήλα, αχλάδια, πορτοκάλια, φράουλες, βατόμουρα και ανανάς, τα οποία περιέχουν φυτικές ίνες που βοηθούν στην κίνηση του εντέρου
- Αποξηραμένα φρούτα όπως:
- δαμάσκηνα, σύκα και βερίκοκα, τα οποία περιέχουν υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες
- Νηστίσιμα δημητριακά όπως:
- κινόα, βρώμη και αλεύρι καλαμποκιού, τα οποία περιέχουν φυτικές ίνες και βοηθούν στην κίνηση του εντέρου
- Κόκκινα φασόλια, μαύρα φασόλια και φακές, τα οποία περιέχουν υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες και πρωτεΐνες
Επιπλέον, βοηθάει πολύ η πρόσληψη άφθονων υγρών και η τακτική σωματική άσκηση η οποία ενεργοποιεί το έντερο.
Εάν η δυσκοιλιότητα επιμένει, είναι σημαντικό να αναζητήσετε ιατρική συμβουλή απο εξειδικευμένο επαγγελματία υγείας.
Περιποίηση και φροντίδα κολοστομίας
Η περιποίηση της κολοστομίας είναι σημαντική και περιλαμβάνει την υγεία του δέρματος γύρω από τη στομία.
Έίναι πολύ σημαντικό να επιλέξετε τον κατάλληλο σάκο καθώς και τα σωστά συμπληρωματικά υλικά. Όταν η βάση της στομίας δεν εφαρμόζει σωστά, υπάρχει επαφή των εκκρίσεων της στομίας και του δέρματος η οποία προκαλεί ερεθισμό, επηρεάζοντας στη συνέχεια το πόσο αποτελεσματικά προσκολλάται ο σάκος ή η βάση του σάκου στο σώμα σας.
Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να γίνονται τακτικοί έλεγχοι έτσι ώστε να βεβαιωνόμαστε για την υγεία του δέρματος και ότι τα υλικά που χρησιμοποιούνται (κολλητικά) εφαρμόζουν σωστά στο δέρμα.
Η σωστή περιποίηση της κολοστομίας περιλαμβάνει:
- Πλύσιμο της κολοστομίας με καθαρό νερό και καλό στέγνωμα με απαλή πετσέτα
- Έλεγχος του δέρματος γύρω από τη στομία έτσι ώστε να διατηρείται καθαρό και εντελώς στεγνό.
- Έλεγχος του κολλητικού γύρω από τη στομία έτσι ώστε να βεβαιωθείτε ότι εφαρμόζει κατάλληλα στο δέρμα σας και ότι δεν αφήνει κενά.
- Αλλαγή της βάσης κάθε 3-5 ημέρες έτσι ώστε η κολλητική επιφάνεια να εφαρμόζει σωστά στο δέρμα και να αποφεύγονται οι διαρροές εκκρίσεων που οδηγούν σε ερεθισμό του δέρματος γύρω από τη στομία.
- Στις περιπτώσεις όπου υπάρχει κήλη, έλεγχος του μεγέθους της στομίας και της καταλληλότητας του προϊόντος που χρησιμοποιείτε.
Συχνές ερωτήσεις:
Η ίδια η κολοστομία δεν επηρεάζει άμεσα το προσδόκιμο ζωής. Το προσδόκιμο ζωής ενός ατόμου με κολοστομία είναι πιο πιθανό να επηρεαστεί από την κατάσταση που οδήγησε στην ανάγκη για την κολοστομία, όπως ο καρκίνος ή μια σοβαρή ασθένεια του εντέρου. Με την κατάλληλη φροντίδα και διαχείριση, ένα άτομο με κολοστομία μπορεί να ζήσει μια υγιή ζωή.
Απολύτως. Ενώ μια κολοστομία απαιτεί ορισμένες προσαρμογές, δεν εμποδίζει τα άτομα να έχουν μια φυσιολογική ζωή. Με την κατάλληλη φροντίδα και διαχείριση, τα άτομα μπορούν να εργαστούν, να συμμετέχουν σε σωματικές δραστηριότητες, να ταξιδέψουν και να ζήσουν μια ενεργή κοινωνική ζωή.
Οι διατροφικές ανάγκες μπορεί να διαφέρουν από άτομο σε άτομο. Ωστόσο, ορισμένα άτομα με κολοστομία μπορεί να χρειαστεί να αποφεύγουν τροφές που προκαλούν αέρια, οσμή ή μπλοκαρίσματα. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει φασόλια, λάχανο και ορισμένα φρούτα και ξηρούς καρπούς. Είναι σημαντικό να επαναφέρετε τα τρόφιμα σταδιακά μετά την επέμβαση και να παρακολουθείτε πώς αντιδρά το σώμα σας.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, μια κολοστομία μπορεί να αντιστραφεί. Αυτό συνήθως εξαρτάται από τον λόγο για την κολοστομία και τη γενική υγεία του ατόμου. Η αναστροφή περιλαμβάνει μια χειρουργική διαδικασία για την επανασύνδεση του παχέος εντέρου και του ορθού. Δεν είναι όλοι υποψήφιοι για ανατροπή και είναι μια απόφαση που πρέπει να ληφθεί σε συνεννόηση με έναν πάροχο υγειονομικής περίθαλψης.
